De periode van het jaar?

22 december 2014

De laatste jaren betrap ik er mezelf steeds vaker op dat ik mijmer over wat voorbij is. Op zulke momenten duik ik in mijn verleden en licht er de meest uiteenlopende facetten uit om ze te beschouwen en te herkauwen.
Vreemd.
Want voor ik veertig werd, had ik dat nooit. Integendeel; dan keek ik echt uit naar wat de toekomst me zou brengen. Met wijd open armen en boordevol plannen stortte ik me in het leven dat voor me lag. Of clichématiger: de toekomst lachte me toe.
Stilstaan is achteruitgaan, wordt wel ‘s gezegd. Of dat ook geldt voor stilstaan bij iets, weet ik niet. Maar soms, heel soms, beangstigt het me. Want wat heb je aan gedane zaken?
Nu is het niet zo dat ik geen vooruitzichten meer zou hebben. Of dat ik die zou verdringen. Ik vraag me enkel maar af waarom ik thans zo vaak weemoedig peins over wat wás. Mensen met wie ik het erover had, opperden tal van mogelijke redenen.
“Het besef dat je oud wordt”, stelde mijn (negen jaar jongere) zus. “Je bent over de helft van je leven, en je weet dat de ruim veertig jaar toffe momenten die achter je liggen nooit meer terugkomen, tenzij als herinneringen. Die dan ook nog ’s gaan vervagen met de tijd”, lichtte ze verder toe.
Vreselijk opbeurende tijding, sis.
Maar ze kon wel eens gelijk hebben, natuurlijk. Logisch klinkt het in ieder geval wél.
“Volgens mij heb je last van een depressie”, liet een vriend uitschijnen.
Wie? Moi?
Neuh! Enfin, toch niet al te vaak. Al is dat wel ietsje vaker dan vroeger. Maar om nou te stellen dat ik zwartgallige gedachten zou hebben? Dacht het niet.
“Misschien zie je de toekomst gewoon somber in? Doembeelden en zo, je weet wel. Laat je je teveel leiden door de miserie waarmee de media ons om de oren slaan, Menck? Enfin, ik weet het niet, hè. Maar het zou kunnen.” Aldus een andere welmenende medemens.
Alvast geen mens die van plan was om me wat peptalk toe te gooien. Feit is dat ook hij wel eens gelijk kan hebben. Want steeds vaker sluit ik me af voor ellende en onheilsberichten. Ik merk dat ik het journaal meer en meer ga mijden. Dat ik de krant stukken selectiever ga lezen dan vroeger. Dat ik…
Enfin, het kán.

Laat ik er maar eens op googelen, dacht ik vandaag.
Alzo belandde ik bij ‘Psychoanalyse van het vuur’, een werkstuk van een zekere Gaston Bachelard. En wat schrijft die gast? Ik citeer even:

Ondanks de huidige wetenschappelijke ontwikkeling zijn de ontstaansvoorwaarden voor het mijmeren onaangetast gebleven. Zelfs de geleerde grijpt terug naar primitieve waarden wanneer hij zich niet met zijn vak bezig houdt. Het zou dus nutteloos zijn de historische ontwikkeling te beschrijven van een denken dat voortdurend de lessen van de geschiedenis tegenspreekt. Ik zal daarentegen een deel van mijn inspanningen aanwenden om aan te tonen dat de mijmering steeds primitieve thema’s herhaalt en zich voortdurend als een primitieve psyche ontwikkelt.

Volgt u nog? Zo ja: help me dan even. Want ik word er alvast niet veel wijzer van.
Maar wat verderop vond ik een andere benadering. En daar kan ik me wél in vinden. Bovendien is ze een pak bevattelijker:

Mijmeren is verleden geluk herproeven en enigszins triest beseffen dat je het noodgedwongen – en aldus ongewild – losliet omwille van de geleidelijke maar ongenadig voortschrijdende ontwikkeling waaraan je als mens onderhevig bent.

Kijk, en zo kom ik tot de constatering dat mijn zus, zij het enigszins anders verwoord, het me net zo toespeelde. Mijn kleine zusje, begot. Waar is de – overigens erg zalige – tijd dat ze mij quasi dagelijks bestookte met vragen-om-raad-van-haar-oude-en-wijze-broer?
Gunt u mij nog even déze fijne mijmering?

[ Foto: Menck | Twaait ]

geschreven door Menck Geplaatst in Familie, It's my life, Nostalgia